Elektronik İmzanın Lojistik Hizmetlerde Uygulanması

Kategori: Logistical, Sayı 3 | 0

Egemen Gürsel AnkaralıLojistik hizmetin elektronik ortama taşınması aşağıda belirtilen avantajları ortaya çıkarabilecektir.

  • İşin daha hızlı kontrollü olması sağlanabilecektir.
  • Tüm hizmet online olarak takip edilecektir.
  • Sözleşmelerin, belgelerin elektronik ortamda kurulması ve ulaşımı sağlanabilecektir.
  • Sevkiyat lojistikte paletler veya kamyonlarla yapılırken, elektronik ortamda küçük paketlerde, küçük ölçekle yapılabilmektedir.
  • Servis kalitesi artacaktır.
  • Hizmette ve sözleşmelerde esneklik sağlanabilecektir.
  • Paranın dönüş hızı artacaktır.

Ticari yaşantının elektronik ortama taşınması ile birlikte ülkenin mevzuatında elektronik ticaretin benimsenebilmesi için açık ağ sistemine kullanıcıların güven duymasını sağlamak amacıyla hukuki düzenlemelerin yapılması gereği doğmuştur. Bu nedenle taraflar arasında iletilen bilginin gizliliği, bütünlüğü ve tarafların kimliklerinin doğruluğunu kurulacak olan teknik ve yasal altyapı ile garanti edebilmek amacı ile elektronik imza kullanımı başlamıştır.

Dünyada birçok ülkede elektronik ticaret ile ilgili yasal düzenlemelere, öncelikle de elektronik imza mevzuatı çalışmalarına başlanılmıştır. Elektronik imza bir bilginin üçüncü tarafların erişimine kapalı bir ortamda, bütünlüğü bozulmadan ve tarafların kimliklerinin doğrulanarak iletildiğinin elektronik veya benzeri sembollerden oluşmuş bir seti ifade etmektedir.

En çok kullanılan elektronik imza çeşidi sayısal imza mesaj özetleme fonksiyonu ve asimetrik şifreleme sistemi yardımıyla bir veri mesajının dönüştürülmesinden teşekkül eden bir tür elektronik imzadır. Sayısal imza bilgisayarca kullanılan ikili sistem açısından veri mesajın eklenen sayısal bir değerdir.

Türk hukukunda elektronik imzadan ilk kez 4487 sayılı sermaye piyasası kanununun 22. Maddesinde söz edilmiştir. Türk hukukunda imzaya ilişkin hükümler Borçlar Kanunu’nda yer almaktadır.

Kanunda birtakım tanımlamalar vardır.

  1. Elektronik veri: Elektronik, optik veya benzeri yollarla üretilen, taşınan veya saklanan kayıtları,
  2. Elektronik imza: Başka bir elektronik veriye eklenen veya elektronik veriyle mantıksal bağlantısı bulunan ve kimlik doğrulama amacıyla kullanılan elektronik veriyi,
  3. İmza sahibi: Elektronik imza oluşturmak amacıyla bir imza oluşturma aracını kullanan gerçek kişiyi,
  4. Zaman damgası: Bir elektronik verinin, üretildiği, değiştirildiği, gönderildiği, alındığı ve kaydedildiği zamanın tespit edilmesi amacıyla elektronik sertifika hizmet sağlayıcısı tarafından elektronik imzayla doğrulanan kaydı,
  5. Elektronik sertifika: İmza sahibinin imza doğrulama verisini ve kimlik bilgilerini birbirine bağlayan elektronik kaydı,

Güvenli elektronik imza, elle atılan imza ile aynı hukuki sonucu doğurur.

Güvenli elektronik imza ile oluşturulan elektronik veriler senet hükmündedir. Bu veriler aksi ispat edilinceye kadar kesin delil sayılırlar. Kanuna göre elektronik sertifika, zaman damgası ve elektronik imzalarla ilgili hizmet sağlayıcıları bulunmaktadır.

Elektronik sertifika hizmet sağlayıcısı yapacağı bildirimde;

Güvenli ürün ve sistemleri kullanmak, hizmet güvenilir bir biçimde yürütmek, sertifikaların taklit ve tahrif edilmesini önlemekle ilgili her türlü tedbiri almak zorundadır.

Elektronik sertifika hizmet sağlayıcısı üretilen imza oluşturma verisinin bir kopyasını alamaz veya bu veriyi saklayamaz. Elektronik sertifika hizmet sağlayıcısı geçmişe yönelik olarak nitelikli elektronik sertifika iptal edemez. Elektronik sertifika hizmet sağlayıcısı, bilgilerin korunmasından bazı hallerde sorumludur.

  1. Elektronik sertifika talep eden kişiden, elektronik sertifika vermek için gerekli bilgiler hariç bilgi talep edemez ve bu bilgileri kişinin rızası dışında elde edemez.
  2. Elektronik sertifika sahibinin izni olmaksızın sertifikayı üçüncü kişilerin ulaşabileceği ortamlarda bulunduramaz.
  3. Elektronik sertifika talep eden kişinin yazılı rızası olmaksızın üçüncü kişilerin kişisel verileri elde etmesini engeller. Bu bilgileri sertifika sahibinin onayı olmaksızın üçüncü kişilere iletemez ve başka amaçlarla kullanamaz.

Elektronik sertifika hizmet sağlayıcısı, bu kanun veya bu kanuna dayanılarak çıkarılan yönetmelik hükümlerinin ihlali suretiyle üçüncü kişilere verdiği zararları tazminle yükümlüdür. Elektronik sertifika hizmet sağlayıcısı kusursuzluğunu ispat ettiği takdirde tazminat ödeme yükümlülüğü doğmaz.

Elektronik sertifika hizmet sağlayıcısı, söz konusu yükümlülük ihlalinin istihdam ettiği kişilerin davranışına dayanması halinde de zarardan sorumludur. Bu kanundan doğan yükümlülüklerini yerine getirmemesi sonucu doğan zararların karşılanması amacıyla sertifika malı sorumluluk sigortası yaptırmak zorundadır. Sigortaya ilişkin usul ve esaslar hazine müsteşarlığının görüşü alınarak kurum tarafından çıkarılacak yönetmelik ile belirlenir.

Bu maddede öngörülen sertifika malı sorumluluk sigortası Türkiye’de ilgili branşta çalış­maya yetkili olan sigorta şirketleri tarafından yapılır. Bu sigorta şirketleri sertifika mali sorumluluk sigortasını yapmakla yükümlüdürler. Bu yükümlülüğe uymayan sigorta şirketlerine Hazine müsteşarlığınca sekiz milyar lira idari para cezası verilir. Elektronik sertifika hizmet sağlayıcısı, nitelikli elektronik sertifikayı elektronik imza sahibine sigorta ettirerek teslim etmekle yükümlüdür.