Lojistiğin 7 Doğrusu Yaşamımızın Doğruları Olsun

Kategori: Logistical, Sayı 7 | 0
Atilla Yıldıztekin
Atilla Yıldıztekin | Lojistik Yönetim Danışmanı

Yeni bir ‘Logistical’ Dergisinde gençlerle birlikteyiz. Bugünün öğrencileri yarının bizleri olacak. Çok şey öğrendikleri ancak hiçbir şey bilmedikleri bir eğitimi tamamlayacak ve yaşam süreçlerinin içinde bir noktadan hayata atılacaklar. Hepimizin her yaşta öğüte ihtiyacı olduğu gibi bir gün görevimizi devralacak sevgili lojistik meraklısı arkadaşlarımıza söyleyeceklerimiz olmalı.

Tüm canlıların ortak özelliği yaşamaktır. Yaşamın devam etmesi için beslenmemiz ve korunmamız gerekir ve bunlar temel ihtiyaçlarımızdır. Her temel ihtiyaç bir tüketimle karşılanır. Tabiatta hazır bulduğumuz doğal tüketim kaynakların yetersiz olduğu noktada üretim zorunlu hale gelmektedir. Üretim ise hammadde, yarı mamul veya ürün hareketi demektir. Bir noktadan aldığınız girdileri üreterek ürün haline getirecek ve diğer bir noktaya tüketilmek için taşıyacaksınız. Taşıma hareketinin olduğu her noktada lojistikten söz etmemiz mümkündür. Bu nedenle lojistik hayatımızın her noktasında bizler için vardır.

Lojistikte verilen hizmetlerin amacı müşterimiz dediğimiz yani son kullanıcının, tüketicinin ihtiyacı olan ürünün teminidir. Bu temin anında da yedi beklentisinin karşılanmasıdır. Biz buna “Lojistiğin Yedi Doğrusu” adını vermekteyiz. Bunlar Doğru ürünün, Doğru miktarda, Doğru biçimde, Doğru zamanda, Doğru kaynaktan, Doğru yolla, Doğru fiyata sağlanmasıdır.

Doğru ürün müşterilerin ihtiyaçlarına karşılık verecek, başka bir satın alma yapmadan doğrudan kullanılabilecek, kullanımı kolay olup bir özel eğitim gerektirmeyecek, atık miktarı olabildiğince az, çevreye zarar vermeyecek, taşıması ve muhafazası kolaylaştırılmış şekilde ambalajlanmış, taşıma sırasında hasar görmeyecek ürün olmalıdır. Ürünün ömrünün tamamında, tasarım anından başlamak üzere tüketim anına kadar üretici ile lojistik hizmet sağlayıcısı birlikte çalışmalıdır.

Doğru miktar envanter yönetiminin temelidir. Ürünün müşteriye sunuş anı önemlidir. Bu sunuş noktasında talebin miktarı kadar ürün müşterisinin karşısında hazır olmalıdır. Yetersiz ürün satış kaybına, talebin rakiplere kaymasına neden olacaktır. Talebin ötesindeki miktarın da son teslim noktasında hatta sipariş zincirinin her noktasında fazla olması bir stok yükü getirmekte, bu yükün finansman gideri, depolama masrafları, koruma harcamaları, toplam maliyeti arttırarak ürünün son satış fiyatının yükselmesine, dolayısıyla müşterinin başka ürüne kaymasına veya operasyon karının azalmasına neden olacaktır. Talep ve arz dengelemesi lojistik firmalara düşen bir görevdir.

Doğru biçim ürünün müşterinin ihtiyacı olan hale getirilmiş olması demektir. Her ihtiyaca göre farklı ölçülerde, farklı ambalajlama şekillerinde, üzerinde veya içinde kullanma talimatları bulunan, teslim öncesi son kontrolleri yapılmış ürünlerdir. Bu hizmetler den farklı ambalajlamalar, ürünün kullanımını kolaylaştıran broşür, kılavuz ilaveleri, hatta teslim öncesi kalite kontrol işlemleri, müşteriye teslim sırasında kullanma eğitimleri lojistik firmalar tarafından verilen hizmetlerdendir. Bu hizmetler müşteri tarafından beklenmekte ve müşteri memnuniyetine temel olmaktadır.

Doğru zaman müşterinin bir ürünü tükettiği ve yenisini satın alma kararını verdiği zaman olarak tanımlanmaktadır. Müşteri ihtiyacında sipariş kararı müşteri tarafından geciktirilse bile talep ile teslim arasında oluşan süre kısa öngörülmektedir. Satın alma kararını veren müşteri, bir an önce bu ihtiyacının karşılanmasını beklemektedir. Bunun sağlanması da ancak ürünlerin müşterinin teslim noktasına yakın bir mesafeden taşınması veya hızlı taşıma metotlarının kullanılması ile mümkün olmaktadır. Yakın mesafe taşıma üretim noktalarının uzağında oluşturulacak, tüketim noktalarına yakın dağıtım merkezleri ile yani lojistik merkezlerle sağlanabilecektir. Bunun sağlanması amacıyla tüketim merkezlerindeki stokların online takibi, müşteri taleplerinin CPFR (Birlikte planlama, tahmin ve güncelleme) sistemleri ile öngörülmesi sayesinde sağlanmaktadır.

Doğru kaynak müşterinin teslim alacağı ürünün teslim noktasına güvenmesi demektir. Marka değeri olan ürünlerin satış noktalarında markanın öne çıkması müşteri güvenini arttırmaktadır. Üretici, ana distribütör, bölge distribütörü, ana bayi, bölge bayisi, zincir mağaza, market, bakkal, büfe zincirinden geçerek müşteriye ulaşan ürünlerde üretici ve müşteri ilişkisi son derece zayıflamaktadır. Zincirin uzaması teslimi geciktirmekte her bir adımın ayrı bir lojistik şirket gibi çalışması ile kamçı etkisi yaratılmakta ve envanter değerleri yükselmektedir. Doğru kaynak günümüzde olduğu gibi tüketiciye üreticiden yapılan doğrudan satışlardır. Bu satışların üretici, lojistik şirket ve tüketici kısa zincirinden geçmesi ideal satış metodudur. Bu sayede tüketici üretici ile karşı karşıya kalacak, doğru talep tahminleri ile envanter yükü azaltılacak, pazarlama ve dağıtım giderleri düşecek kar marjları artacaktır.

Doğru yolla ürün temininde esas olan ürünün üretimden tüketime kadar doğru şekilde taşınmasıdır. Tehlikeli maddelerin ayrı bir şekilde taşınması, gıda maddelerinin zehirli maddelerle birlikte taşınmaması, raflanmaması, soğuk zincir gerektiren ürünlerin zincir dışına çıkartılmaması, hijyenik taşıma ve stoklama, beyaz eşyanın çizilmeden çalışır durumda yerine kadar teslim edilmesi, ürünlerin son kullanım tarihlerine dikkat edilmesi, ambalajlarının çöpe atılacak da olsa ürün satın alımında sağlam olması müşteri beklentileri olup lojistik hizmet üretenlerce karşılanmaktadır.

Doğru fiyat ise müşteri beklentisinin dolayısıyla lojistiğin temel doğrusudur. Doğru fiyat her zaman en ucuz fiyat değildir. Bütün bu ürünlerin ve ürünlerin üzerine eklenen lojistik giderlerin, kar marjlarının optimize edilmiş halde sunumudur. Belli bir kaliteye ödenebilecek en yüksek fiyat doğru fiyattır. Bu da müşteri, üretici ve lojistik hizmet üretici ile birlikte kararlaştırılan Pazar fiyatıdır. Pazar fiyatının minimize edilmesi de ancak son satış fiyatları üzerindeki lojistik giderlerin hizmet kalitesini indirmeden minimize edilmesi ile sağlanabilmektedir.

Doğrular dolu bir dünyada yaşayabilmeniz dileğimle. Sizlerin de yaşamınızın en az üç doğrusu olsun. Doğru Düşünün, Doğru Söyleyin, Doğru yapın.