Bergen, zati eşya ve tarihi eser taşımalarında 30 yıllık mazisiyle ilk akla gelen firmalardan. Ülkemizdeki ve yurtdışındaki pek çok sergiyi taşıyan Bergen ile operasyon süreçlerini analiz ettik.
Bergen International Movers Lojistik A.Ş. 30 yıl önce Gerich Lichtenberg tarafından kurulmuştur. Yirmisi operasyonel olmak üzere toplamda 54 kişilik personale sahiptir. Biri Ferahevler diğeri ise Ayazağa olmak üzere iki adet depoları vardır. Esas faaliyet konusu uluslarası zati eşya taşımacılığı olan Bergen, yurtdışına iş gereği çıkanlara nakliye ve danışmanlık hizmeti vermektedir. Müşterilerin ziynet eşyalarından araçlarına, evcil hayvanlarından elektronik eşyalarına kadar tüm kişisel eşyalarını nakledip, gidecekleri yerde kuracakları yeni düzeni A’dan Z’ye organize etmektedir. Bunların yanı sıra danışmanlık hizmeti de veren firma; müşterilerin yeni hayatlarına adapte olma sürecinde çocukların okulu, kalacakları ev ve satın alacakları yeni arabalar gibi konularda da onlara yardımcı olmaktadır.
“Evden eve nakliyat” kavramının çok daha derininde çalışan Bergen, zati eşya taşımacılığının sadece bir sevkiyat operasyonu olmadığını savunuyor. Yıllardır edindikleri bilgi ve tecrübe birikimi sayesinde gümrük mevzuatındaki incelikleri kullanarak operasyonları hem hızlı hem de eşyalara zara vermeden gerçekleştirebiliyor. Örneğin paketleme ya da evraklarda yapılacak en ufak bir yanlışlık eşyanın gümrükte gereksiz fiziki kontrolüne ve hasarına yol açabiliyor. Zaten ticari bir nitelik taşımayan atılamaz ya da satılamaz sıfatıyla yurda teminat karşılığı gümrüksüz giriş yapan zati eşyanın işlemlerinin mevzuata uygun gerçekleştiği sürece gümrüğe takılmaması gerekir. Bunun içinde operasyonun sağlıklı gerçekleşmesi; hem ülkemiz gümrük mevzuatına hem de bunun yurtdışı uygulamalarında zati eşya taşımacılığı konusunda yaptırımlarına hakim olması gerekiyor.
Bunun yanı sıra Bergen yıldır sanat eseri ve tarihi eser taşımacılığında da ülkemizde referanslarına bakıldığında konusunda uzman bir firma olarak kabul ediliyor. Ülkemizde “Picasso”, “Dali”, “Rodin”, “Cengizhan”; Almanya’da “Hitit” ve “Troya”, İngiltere’de “Türkler” gibi bir çok hatırı sayılır serginin altına imzasını atmıştır. Kültür Bakanlığına ait müzelerin ve birçok özel müzenin sergi sevkiyatını üstlenen Bergen, bu işin uzmanlık gerektirdiğini belirtiyor.
Tarihi eser ve sanat eseri taşımacılığında paketleme, sandıklama, güvenlik ve teslimat hayati önem arz ediyor. Paketleme başta olmak üzere bu operasyon basamaklarının her anında son derece hassas davranılması gerekir. Paket; sevkiyat sırasında taşınana gelecek olası bir zararı ilk önleyendir. Firmanın ülkemizde üretimi olmadığı için Almanya’dan ithal ettiği kağıtların asitsiz niteliği taşıması konu ile ilgili en basit örnektir. Bunun dışında kullanılan kumaşlar doğal liften yapılmış su ve nem geçirgenliği olmayan, nefes alabilen kumaşlardır. Eserlerin kültürel ve maddi açıdan yüksek değere sahip olması bu kağıtlarda ambalajlanırken zaman zaman personelin özel yapım eldiven kullanmasına sebebiyet vermektedir.
“Nitril lateks” diye adlandırılan üç farklı hassasiyet derecesine sahip eldivenler, insan elindeki ter asidi ile metal eserlerin korozyona uğramasını engeller.
Bu kimyasal tepkime kısa vadede esere gözle görünür bir zarar vermeyeceğinden sadece işin uzmanları tarafından bilinen bir detaydır. Yine spesifik bir örnek verecek olursak; toprak eserler hiçbir gümrükte x-ray cihazından geçirilmezler. Bunun sebebi karbon 14 testi denilen yaş tayininin bir kez bile x-ray ışınlarına maruz kalmış bir kapta yapılamamasıdır. İşin ikinci safhasında kullanılacak sandıklara gelecek olursak, basit anlamda bir termos yapısındadırlar. “ Climated box” denen sandıklar, sandığın içindeki havanın sıcaklığını ve nem oranını kapandığı nokta ve açılacağı noktaya göre özel olarak ayarlar. Minimum 12 milimetre su kontrasında imal edilen sandıklar yüklemeden 24 saat önce ilaçlanır ve nemden arındırılır. Sandıkların içinde eserleri sabitlemek üzere gri sünger diye bilinen gözeneksiz, dansitesi yoğunlaştırılmış süngerler kullanılır. Sabitlenen eser bir tablo ise camı antistatik özellikte cam filmi ile kaplanır. Bu film eserin cam kırılsa dahi zara görmesini engeller. Tüm bu uygulamalardan sonra eşyanın araca yüklenmesi genel itibarı ile lift aracılığı ile yapılır. İnsan gücünden mümkün mertebe kaçınarak yükleme yapılan araçlar da firmanın özel yapım araçlarıdır. Bergen’e ait 20 araçlık filo havalı süspansiyon sistemine haiz, lifleri olan, ısı ve nem aralığı geniş frigrofik cihazlı, 8 santimetre kalınlığında poliüretan madde yalıtımı, sabitleme ve bağlama yerleri olan kamyonlardır. Bu kamyonlar yalnızca yurtiçi taşımalarda kullanılmaktadır. Uluslararası taşımlarda ise havayolu tercih edilmektedir. Bunun sebebi tarihi eser taşımalarında kesinlikle konteyner kullanılmamasıdır.
Operasyonun genel gidişatından bahsedecek olursak, bu tarz sergiler uluslararası anlaşmalar ile olur. Sergi talep eden tarafından sigorta yaptırılır. Meblağ büyük olduğu için sigorta firmasının güvencesi olarak en az 2 reasürans firması şarttır ve bu anlaşmaya bağlı olarak ikili devlet ilişkilerinde bir gerginlik hatta savaş bile olsa eserlerin iadesi söz konusudur. Yapılan sigorta “all risk” deneyiminin en üst düzeyidir. Yükleme ve sevkiyat her iki tarafın bakanlığı gözetiminde ve refakati ile gerçekleşir. Gerekli süreçlerde ilgili güvenlik güçleri de operasyona dahil edilir. Eserler yine bu gözetimde sandıklanır, mühürlenir ve sevkiyat esnasında açılmaz. Olası zararlar ile ilgili zabıtlar olay yerinde tutulur. Lojistik sektörünün çok da bilinmeyen aslında kendi özelliği bakımından çok da bilinmemesi gereken bir dalı olan eser taşımacılığını Operasyon Yöneticisi Gürsel Doğanay’ın verdiği bilgiler ışığında sizlerle paylaştık. Her yıl farklı ülkelerden ülkemize gelen veya yurt dışına gönderdiğimiz sergilerin mutfağındaki başarılarının devamını dileriz.
Gürsel Doğanay
Operasyon Yöneticisi