Türk Lirasından 6 sıfır atılmasıyla ilgili o kadar çok şey yazıldı çizildi ki, insanlar artık büyük bir heyecanla yeni TL’leri bekler oldu. Milli paramız, enflasyonun hızla düşüşe geçmesinin ardından, Türk Lirasına itibar kazandırma çabası olarak nitelendirilen bu çalışma ile sadeleştirilecek.
Buraya kadar her şey yolunda ancak, bu çalışman n iş dünyasına ve finans piyasalarına yansımaları nasıl olacak? Örneklerle açıklayacak olursak· Kendisine ait bir yazılım sistemi olan firmaların tümü. Sistemlerinde bir revizyona ya da tamamen değişikliğe gitmek durumunda kalacak Bunun maliyetlerini karşılamak ise işin diğer bir zor yanı olmakta. Ayrıca sadece 6 sıfır atılması da yetersiz. Şöyle ki, kuruşun altında da bir para barımı belirlenmek zorundadır. Sebebini açıklamak gerekirse; 10 Bin TL, 1 kuruşa eşit olacak ve en küçük para birimimiz bu günkü 10 Bin TL olacak. Ancak, IMKB de işlem hisse senetlerinin en az 170 adedinin fiyatı 10.000TL’nın altındadır. Söz konusu enlem alınmazsa bu hisse senetlerinin değerlen 0,085426 kuruş gibi değerlerle anılacaktır.
Benzer ancak çok önemli bir başka konu daha; Kurusun altındaki tüm değerlerin 1 kuruşa yada kurusun daha alt değeri olan 1 paraya bile endeksleniyor olması, insanların tahmin edebileceğinden daha büyük bir enflasyon yaratır ki. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankasının ilan ettiği Dolar($) kuru, 1.320.458 olan değer yeni sisteme geçildiğinde 1 lira 30 kuruş 11 para mı diyeceğiz? Yuvarlama yapılacak olan tutar da çok önemli Yoksa 40 Para’nın 1 Kuruş yaptığı sistem de devreye alınarak yeni bir digit sıstemı mı kullanılacak? Peki ya bu sistemin maliyeti işletmeleri nasıl bir malı yükümlülük allına sokacak?
Yeni Türk Lirası ile ilişkin açıklığa kavuşturulması gereken o kadar çok şey var ki. Çıkacak olan yeni TL’nin En büyük para birimi 100 TL olacak. O da bu günkü 100 Milyon TL’ye tekabül eder ki, bu gün 50 Milyonlukların çıkmasını gereksiz görenler bu duruma nasıl seyirci kalıyorlar? Ya da bu kadar yüksek değerli banknotların buluyor olması enflasyona sebebiyet teşkil etmez mi?
Bir de Türk Lirasından 6 sıfır atılmasının yansımalarına bakacak olursak, devletin tüm organlarıyla. oldukça hummalı bir çalışma içersene girmesi gerektiğini görebiliriz. Trafik cezaları tekrar düzenlenecek, Türk Ceza Kanunu’nda revizyona gidilecek ve yapılacak olan tüm anlaşma. sözleşme yada kontratların yeni TL ye endekslenmiş olması ve bununla ilgili bir kanunla belirtilmesi gerekmektedir Bu kadarla da kalmıyor, SSK, BAĞ-KUR, emekli sandığı, bankalar, borsa, hastaneler, serbest muhasebe buraları, döviz buraları, süper marketler…
Özgür Karabulut